Χρύση


Υπήρχε κατά την αρχαιότητα μια παραθαλάσσια πόλη  της Λήμνου με αραξοβόλι ή κάποιο νησί που βρισκόταν κοντά ή απέναντι από την Τένεδο και την έλεγαν Χρύση[1].
Πάνω σ’αυτό το νησί λάτρευαν μια θεότητα που την έλεγαν επίσης Χρύση.
Η θεά λέγεται ότι φύλαγε τα περάσματα του Ελλησπόντου και επειδή δεν ήταν ιδιαίτερα καλόγνωμη και φιλική με τους ανθρώπους, για αυτό και οι ταξιδιώτες συνήθιζαν κάθε φορά που περνούσαν από εκεί να την εξευμενίζουν με θυσίες στο ναό της ή στο βωμό της.
Γιατί σύμφωνα τουλάχιστον με τις μαρτυρίες πάνω στο νησί υπήρχε ναός αφιερωμένος στη θεά Χρύση, που πολλοί την ταυτίζουν με την θεά Αθηνά.
Μια παραλλαγή θέλει την Χρύση σαν μια νύμφη, η οποία μάλιστα θα ερωτευτεί τον Φιλοκτήτη κατά το εκεί ταξίδι του και επειδή εκείνος δεν θα ανταποκριθεί στον έρωτα της, τότε εκείνη ωμόφρων θα τον καταραστεί και θα του στείλει  το ιερό φίδι που φύλαγε και προστάτευε το νησί και τον βωμό της, οικουρών όφις, να τον δαγκώσει.
Η αλήθεια είναι πως ο Φιλοκτήτης είχε επισκεφτεί ξανά το νησί πριν από πολλά χρόνια μαζί με τους Αργοναύτες κι είχε δει τον Ιάσονα να της ιδρύει βωμό. 
Κατά τον Φιλόστρατο το νεώτερο πάλι, ο Φιλοκτήτης είχε περάσει από εκείνα τα μέρη συνοδεύοντας τον Ηρακλή.
Η ίδρυση του βωμού της θεάς Χρύσης από τον Ιάσονα, φανερώνει την λατρευτική παρουσία των Μινύων στο  Αιγαίο.
Γιατί Μινύες ήταν οι Αργοναύτες αλλά Μινύες ήταν και οι απόγονοι τους αυτοί που έλαβαν μέρος στον Τρωικό πόλεμο.
Τη θεότητα λοιπόν που λάτρευαν οι Μινύες στον τόπο τους θα φέρουν μαζί τους και θα της ιδρύσουν ιερά στους διάφορους σταθμούς των ταξιδιών τους.
Στο νησί Χρύση όμως, που βρισκόταν μόλις μια ανάσα από τον Άξενο  (χαριτολογώντας θα τον ονομάσουν Εύξεινο) Πόντο εκεί θα της ιδρύσουν μεγάλο βωμό και θα ζητήσουν την ευλογία και την συμπαράσταση της κάθε φορά που θα αποτολμήσουν να διαβούν τα στενά του Ελλησπόντου.
Εξάλλου οι Μινύες συνδέονται άμεσα με τη θεά Χρύση. Σύμφωνα με το γενεαλογικό  δένδρο των Μινύων που μας παραδίδει ο Παυσανίας, οι Μινύες κατάγονταν από το γένος του Άλμου.
Ο Άλμος είχε δυο κόρες την Χρύση και την Χρυσογένεια.
Η Χρύση λοιπόν πήρε για άνδρα της το θεό του πολέμου Άρη κι απέκτησε από το θεό ένα γιο τον Φλεγύα. Επειδή όμως ο Φλεγύας δεν είχε παιδιά στην βασιλεία του τον διαδέχτηκε ο Χρύσης.
Ορισμένοι όπως ο Σοφοκλής ταυτίζουν την θεά Χρύση με την θεά Αθηνά ενώ κάποιοι άλλοι αναφέρουν πως Χρύση ήταν το αρχαιότερο όνομα της θεάς.
Ευαγγελία Χ.Λιάπη






[1] Χρύση νήσος προ της Λήμνου, Σχολιαστής στον Σοφοκλή  στιχ.194

Δημοσίευση σχολίου

Νεότερη Παλαιότερη